Zarządzanie odpadami w systemie Lean
Ta strona przedstawia, w jaki sposób zastosowanie zasad Lean w gospodarowaniu odpadami ogranicza procesy, które nie tworzą wartości, umożliwiając oszczędność czasu, przestrzeni i pieniędzy dzięki sprytniejszym oraz bardziej efektywnym metodom pracy.
Czym jest Lean?
Lean to filozofia zarządzania i podejście operacyjne skoncentrowane na maksymalizacji wartości przy jednoczesnym minimalizowaniu marnotrawstwa. Początkowo opracowana w sektorze produkcyjnym, została następnie zaadaptowana w różnych branżach w celu usprawnienia procesów, poprawy efektywności oraz zwiększenia ogólnej wydajności. Istotą Lean jest dostarczanie klientowi większej wartości przy mniejszym wykorzystaniu zasobów. Osiąga się to nie poprzez cięższą czy szybszą pracę, lecz dzięki pracy mądrzejszej, eliminując wszystko to, co nie wnosi bezpośredniej wartości.
Główne zasady Lean wyjaśnione poniżej:

1. Ciągłe doskonalenie (Kaizen)
Lean promuje kulturę, w której każdy wnosi wkład w nieustanne ulepszanie. „Kaizen” oznacza wprowadzanie małych, stopniowych zmian, które łącznie prowadzą do znaczących korzyści w zakresie produktywności, jakości i efektywności. Daje to zespołom możliwość identyfikowania problemów i proponowania praktycznych rozwiązań.
2. Eliminacja marnotrawstwa
Jedną z kluczowych zasad Lean jest identyfikacja i usuwanie marnotrawstwa z każdego procesu. Osiem rodzajów marnotrawstwa zapamiętuje się dzięki akronimowi TIMWOODS:
Transport (zbędny transport) – Inventory (nadmierne zapasy) – Motion (zbędne ruchy) – Waiting (oczekiwanie) – Overproduction (nadprodukcja) – Over-processing (nadmierne przetwarzanie) – Defects (wady/usterki) – Skills (niewykorzystany talent)
Ograniczanie tych strat prowadzi do płynniejszego działania procesów oraz lepszego wykorzystania czasu i zasobów.
3. Mapowanie strumienia wartości (Value Stream Mapping)
To narzędzie pomaga wizualizować przepływ materiałów i informacji w procesie. Dzięki odwzorowaniu każdego kroku organizacje mogą zidentyfikować, gdzie dodawana jest wartość, a gdzie jest tracona, co pozwala skuteczniej ukierunkować działania doskonalące.
4. Organizacja miejsca pracy 5S
5S to system tworzenia porządku i efektywności w miejscu pracy:
- Sort (Selekcja) – usuń niepotrzebne przedmioty
- Set in order (Systematyka) – uporządkuj narzędzia i materiały, aby były łatwo dostępne
- Shine (Sprzątanie) – regularnie czyść stanowisko pracy
- Standardize (Standaryzacja) – twórz spójne procedury
- Sustain (Samodyscyplina) – utrzymuj i systematycznie przeglądaj standardy
Często dodaje się również szóste „S”: Safety (Bezpieczeństwo), podkreślając, że czyste i uporządkowane miejsce pracy musi być także bezpieczne.
Kiedy gospodarowanie odpadami nie jest Lean
W wielu zakładach odpady, takie jak karton i plastik, gromadzone są w małych pojemnikach rozmieszczonych na terenie obiektu. Pojemniki te muszą być opróżniane wielokrotnie w ciągu dnia i transportowane, często za pomocą wózka widłowego, do zewnętrznych kontenerów. Tam materiał trzeba posegregować, rozłożyć i ponownie załadować.
Ten proces generuje zbędne ruchy, czas oczekiwania i transport – a to wszystko są elementy, które Lean stara się wyeliminować. Przerywa on przepływ pracy, zwiększa ryzyko błędów w sortowaniu oraz podnosi prawdopodobieństwo wypadków.
To nieefektywne wewnętrzne gospodarowanie odpadami stanowi jedynie część problemu. Trudności pojawiają się również wtedy, gdy odpady trafiają do zewnętrznych kontenerów.

Standardowe zewnętrzne kontenery na odpady: Ukryte nieefektywności
Poleganie na tradycyjnych zewnętrznych kontenerach na odpady niesie ze sobą kilka wad:
- Strata czasu na transport materiałów i ponowne ich załadunki do kontenerów
- Niska efektywność wykorzystania przestrzeni, szczególnie w przypadku niesprasowanego kartonu, plastiku i EPS
- Wysokie koszty odbioru, ponieważ kontenery są często opróżniane niezależnie od tego, czy są pełne, czy nie
- Błędy w sortowaniu, prowadzące do zanieczyszczenia frakcji i dodatkowych kosztów utylizacji

Kiedy gospodarowanie odpadami wiąże się z ciągłym transportem, nieefektywnym wykorzystaniem przestrzeni oraz ręcznym przerabianiem, stoi to w sprzeczności z zasadami Lean, tworząc opóźnienia, dodatkowe koszty i zbędny wysiłek. Zastosowanie Lean w gospodarowaniu odpadami pozwala odblokować znaczące korzyści w zakresie efektywności, bezpieczeństwa i kontroli kosztów – zarówno w produkcji, jak i poza nią.
Zalety zarządzania odpadami w systemie Lean
W Mil-tek stosujemy zasady Lean przy projektowaniu rozwiązań do gospodarowania odpadami, dopasowanych do Twojego przepływu pracy. Nasze belownice i kompaktory umieszczane są możliwie najbliżej miejsca, w którym powstają odpady-– zazwyczaj bezpośrednio w strefie rozpakowywania, jak pokazano na ilustracji obok.
Takie rozwiązanie umożliwia natychmiastowe zajęcie się odpadami, bez konieczności ich składania, sortowania czy transportowania przez cały zakład. Karton i plastik mogą być od razu umieszczone w belownicy do kartonu lub belownicy do plastiku, gdzie zostają sprasowane nawet o 90%. Gdy urządzenie jest pełne, sygnalizuje potrzebę opróżnienia, co sprawia, że proces jest prosty i bezpieczny. Gotowe bele są zwarte, łatwe do przechowywania i przygotowane do efektywnego odbioru recyklingowego.
Efekt? Znacznie bardziej wydajny przepływ pracy. Oszczędzasz czas, zyskujesz cenną przestrzeń i obniżasz koszty kontenerów oraz odbioru – a wszystko to dzięki dostosowaniu gospodarowania odpadami do myślenia w duchu Lean.

Zarządzanie odpadami w systemie Lean minimalizuje użycie wózków widłowych
Oprócz oszczędności czasu, przestrzeni i kosztów, zarządzanie odpadami w systemie Lean ma również istotny wpływ na bezpieczeństwo w miejscu pracy, szczególnie w odniesieniu do korzystania z wózków widłowych.
Wypadki związane z wózkami widłowymi należą do najczęstszych i najpoważniejszych incydentów w pracy. Ryzyko wzrasta, gdy wózki poruszają się w przestrzeniach współdzielonych z pieszymi lub w zatłoczonych strefach transportowych. Dzięki prasowaniu odpadów bezpośrednio w miejscu ich powstawania, zarządzanie odpadami w systemie Lean znacząco ogranicza potrzebę transportu przy użyciu wózków widłowych. Mniej kursów oznacza mniejsze ryzyko – a także bezpieczniejsze i lepiej zorganizowane środowisko pracy.
Ogranicz liczbę kursów wózka nawet 10:1
Kiedy materiały są sprasowane przed transportem, każdy kurs może przewieźć do 10 razy więcej. To nie tylko zmniejsza natężenie ruchu wózków widłowych, ale także zwiększa efektywność oraz obniża koszty paliwa, pracy i utrzymania.

Zastanawiasz się, jak zasady Lean mogą pomóc w optymalizacji gospodarowania odpadami?
Mil-tek może pomóc Ci wcielić Lean w życie poprzez wdrożenie rozwiązań minimalizujących odpady, które ograniczają transport, oszczędzają przestrzeń i zwiększają efektywność – dokładnie tam, gdzie odpady powstają.
Nasze systemy zostały zaprojektowane tak, aby wspierać przepływy pracy w duchu Lean i przekształcić gospodarowanie odpadami w usprawniony proces, który dodaje wartości Twojej działalności.
Umów się na bezpłatny audyt w Twoim zakładzie lub skontaktuj się z nami, aby dowiedzieć się więcej.

Skontaktuj się z nami
Wypełnij poniższy formularz, a jeden z naszych ekspertów wkrótce się z Tobą skontaktuje, przedstawiając rozwiązania dopasowane do Twoich potrzeb.